“Ik spring telkens van de hak op de tak.”
“Als ik spreek komt het chaotisch over, nochtans weet ik heel goed wat ik wil vertellen.”
“Ik heb altijd zoveel te vertellen en lijk de belangrijkste details uit het oog te verliezen.”
“Op mijn werk krijg ik opmerkingen dat ik te snel ga en daardoor niet begrepen word.”
“Ik geef te veel informatie en kom daardoor niet goed over.”
“Ik wil graag leren om to the point te zijn wanneer ik spreek.”
Herken je dit?
Het is wat ik vaak hoor van cliënten die broddelen, meer bepaald syntactisch of talig broddelen. Vaak gaat het om jonge volwassenen, nog maar pas aan het werk, die merken dat hun manier van spreken hen parten speelt op de werkvloer. Ze raken in vergaderingen niet tot de kern, of vinden het moeilijk zich duidelijk uit te drukken bij klanten. Niet omdat ze de kennis niet hebben — integendeel, die is er ruimschoots — maar omdat hun hoofd zó vol zit met informatie dat het ordenen en structureren moeilijk lukt. Hun verhaal komt dan chaotisch of onsamenhangend over.
Het doet me denken aan de eerste jaren dat ik zelf aan het werk was, en de allereerste opleiding die ik toen volgde: Relationele en Communicatieve Vaardigheidstraining in de Relatiestudio in Gent, onder leiding van Nand Cuvulier, Christine Dupond en Door De Graaf. Daar leerde ik over de axenroos, over hoe we in verbinding staan met elkaar. Ik ontdekte hoe gedachten en gevoelens ons gedrag beïnvloeden, en hoe helder denken ons helpt de dingen te verwoorden vanuit ons authentieke zelf.
Helder denken: rustig de tijd nemen om te voelen en te observeren wat er binnen in jou leeft. Was het maar zo eenvoudig. Toch is het precies datgene wat geoefend moet worden: de sporen in je brein met elkaar verbinden, als in een mindmap. Met de juiste signaalwoorden — eerst, dan, vervolgens — tot de kern van je boodschap komen, en afsluiten met een duidelijke samenvatting.
Helder denken om tot helder spreken te komen. Stap voor stap, in een rustig tempo, met de aanvaarding dat chaos vaak het vertrekpunt blijft, maar dat doorzetting en focus richting geven.
En zo begin ik vandaag ook mijn eigen dag: lijstje erbij, wat komt eerst, wat straks, en waar eindig ik mee? Ondertussen hoor ik de kwebbelende geluiden van drie tieners uit de kamer van mijn dochter (logeerpartijtje!). Ik laat me even afleiden, maar breng mijn aandacht terug naar wat nu aan de beurt is: dit stuk herlezen, verbeteren en plaatsen op mijn blog. Mijn allereerste schrijfsel. En hopelijk het begin van vele.
- Wat gebeurt er bij broddelen?
Bij broddelen zit het hoofd vaak vol ideeën en informatie. Spreken voelt dan als een race tegen de tijd: zinnen lopen door elkaar, details raken verloren, en het verhaal komt rommelig of moeilijk te volgen over. Dat leidt regelmatig tot feedback als “je praat te snel”, “je bent niet duidelijk” of “je gaat van de hak op de tak”. Tegelijk verliest wie broddelt ook vaak de motorische controle, lettergrepen worden ingeslikt, letters worden samengenomen en een pittige articulatie valt weg. Dit versterkt het moeilijk verstaanbaar spreken.