Wat is broddelen?

Broddelen is een minder bekende maar veelvoorkomende spraak- en communicatiestoornis, waarbij het spreektempo als snel ervaren wordt en de spraak als moeilijk verstaanbaar. Vaak worden klanken of lettergrepen ingeslikt, is het tempo of het ritme van de spraak verkeerd en komt het verhaal onsamenhangend over. Wie broddelt weet dat vaak niet van zichzelf, hij wordt erop gewezen door de omgeving die vraagt trager te spreken of beter te articuleren. Wie het wel zelf opmerkt, ervaart het vaak als erg lastig.

 

Broddelen is net als stotteren een stoornis in de vloeiendheid van de spraak omdat de spraak met horten en stoten gaat, met versnellingen en vertragingen en met herhalingen van klanken en lettergrepen. Broddelen en stotteren komen vaak samen voor. Broddelen treedt ook vaker op bij wie ADHD of ADD heeft.

 

Men onderscheidt 2 types van broddelen:

  • Fonologisch / motorisch broddelen (onverstaanbaar)
  • Syntactisch / talig broddelen (onvolgbaar).

Beide types komen vaak in 1 persoon voor.

 

Oorzaken van broddelen.

Broddelen ontstaat door een complex samenspel van factoren. Het wordt vaak in verband gebracht met een verminderde spraakmotorische controle en problemen met planning en organisatie van taal. Erfelijkheid kan een rol spelen, net zoals stress en onzekerheid. Broddelen manifesteert zich meestal in de kindertijd en kan doorlopen in de volwassenheid als het niet wordt behandeld.

 

Kenmerken van broddelen

De kenmerken van broddelen variëren per persoon, maar de meest voorkomende zijn:

  • Moeilijk verstaanbaar
  • Mompelen, slechte articulatie
  • Hoog spreektempo – het spreektempo is te hoog voor de noden van het systeem, het plannen en monitoren van de spraak en taal heeft meer tijd nodig
  • Horten en stoten – versnellen / vertragen
  • Telescoping – lettergrepen samen nemen
  • Onvloeiendheden
  • Inslikken van klanken en lettergrepen, onnauwkeurige articulatie
  • Abnormale pauzes, klemtonen en spreekritme
  • Taalformuleringsfouten – de zin klopt niet
  • Woordvindingsproblemen
  • Narratieve problemen – het verhaal klopt niet
  • Slechte monitoring: de persoon die broddelt herkent de fouten niet die optreden en kan ze dus ook niet verbeteren.
  • Negatieve gedachten en gevoelens omtrent het spreken en de verstaanbaarheid, frustratie, onmacht

 

Therapie bij broddelen

Tijdens de therapie werken we aan de bewustwording van het broddelen en leren we technieken om de spraakverstaanbaarheid te verhogen. We richten ons op verschillende aspecten van de spraak:

  1. Aanpassen van het spreektempo
  2. Articulatietraining: We werken aan een duidelijke uitspraak van klanken en woorden.

  3. Structureren van zinnen en verhalen: Je leert zinnen en verhalen op een logische en begrijpelijke manier op te bouwen.

  4. Spreekvertrouwen opbouwen: Therapie helpt niet alleen de technische kant van de spraak, maar ook het vertrouwen om duidelijk en met plezier te spreken.

Het doel van therapie is zichzelf te leren ‘monitoren’ – door bewust te leren spreken kan de persoon die broddelt zijn spreken onder controle krijgen wanneer hij er zelf voor kiest.

 

Broddelen bij kinderen.

Broddelen kan al op jonge leeftijd opgemerkt worden. Hoe sneller het kind hiermee geholpen wordt, hoe meer de hersenen het broddelen kunnen corrigeren zodat het op latere leeftijd niet meer als een probleem ervaren wordt. Vroege therapie is daarom belangrijk.


Praatbubbels

 

Een woord is als een belletje van lucht en stem,

Dat speels en sprankelend opstijgt vanuit je binnenste zijn.

Zacht, onzichtbaar, ongedwongen,

Tot het vorm krijgt aan je lippen en tong,

En uitbreekt.

 

Laat het spreken zijn als

Bellen blazen van gedachten,

In geluid gegoten.

Soms stil, soms zoekend, soms nog niet helemaal klaar -

Soms enkel voor wie durft.

 

En hier: altijd in een veilige bubbel.

Een praatbubbel.

Een bubbel van tijd en aandacht,

Stap voor stap, woord per woord,

Om daarna uit te breken

Naar de eigen bubbels

Van wie wil luisteren - en meespreken.

 

© Iris Puttemans